Duygusal girişimler, analitik düşünceler ile yer değiştirmelidir..

İnşaat yapma cazibesine kapılanlar, kazancın yüksek olduğunu sanmakla hata yapmaya başlıyorlar.

Kazanç yüksek olabilir. Ama bu doğru yerde doğru proje ile mümkün. Görünen o ki, geliştiriciler bölgelerine uzak fiyatların peşindeler. Halen hatalı fizibiliteler, yanlış konseptler uygulanmaktadır. Maltepe, Kartal ve Pendik E-5 hattında fiyatların bitmiş projelerde bile 7.000 TL/m²’e alıcı bulmaya zorlandığı zamanda. Yeni çıkan projelerin fizibilitelerini 10.000 – 11.000 TL/m²’den yapmaları ve bu fizibilitelerle arsa sahipleri ile anlaşmaya çalışmak, gereksiz bir arsa fiyat balonu şişirmekten öteye gitmeyecektir.

Oysa ki bu tip bölgeler halen, orta gelirli tüketicinin gayrimenkul satın alabileceği yerlerdir. Buralarda 3.500 – 6.000 TL/m² bandında B ve B+ çıkacak bir projenin başarısız olma ve satış firesi verme şansı yoktur. Hatta bu geliştiricinin ortaya koyduğu projelerinin bölgede bir marka yaratması, sürekliliğinin devamı kaçınılmaz olur. Bu süreklilik bölgeyi doğal yükseliş trendinde 10.000 TL/m² fiyatına ulaştırabilir.

Bölgesinde markalaşmış ve değer kazandırmış bir geliştirici olarak anılmak mı? Yoksa projesini satamayan bir geliştirici olmak mı?

Türk geliştiricilerinin heyecanı ve hızlı girişimcilikleri doğrudan uzak sonuçlarla geri dönüyor. Satılamayan stoklar ve yatırım yapamayan alıcı bize durağan bir piyasa getirir. İşin çok çok derinine indiğimizde ekonomik sebeplerin temelinin duygusal hareketlerimizden kaynaklandığını görürüz. Analitik bir düşünce yapısına sahip olmak ve yatırımları bir matematiksel sonuca göre yaptığımızda, baştaki duygusal girişim ekonomik durağanlık yaratacağına, işin sonunda elde ettiğimiz kar duygusal haza dönüşür.

Duygusal girişimler, analitik düşünceler ile yer değiştirmelidir..

 

Ender AYDOĞDU

Gayrimenkul mü? Menkul kıymet mi?

Gayrimenkul Sertifikası,

Gayrimenkul yatırımı yapmak isteyen ama yeterli kapitali olmayan yada riski mülkiyet olarak değil menkul kıymet olarak almak isteyenlerin tercihi olacaktır.

Şuan uygulama sadece tek bir TOKİ projesinde uygulansa da ileride yaygınlaşacaktır. Bizim gibi yıllardır bu işi yapan herkesin aklının bir köşesinde bulunan hayal sonun bir model olarak halka arz edildi. Şuan tek seçenekli bir sertifika olduğu için alternatifsiz ve rekabetçi değil ama ileride örnekler çoğalınca rekabetçi bir piyasa yaratabilir ve Borsa İstanbul tarafından Gayrimenkul Borsası olarak sınıflandırılabilir.

Gün geçtikçe değişen finansman kaynaklarına bir yenisi daha ekleniyor. Aslında kimileri için yatırım olan bir emtiya, bir üretici için finansman kaynağıdır. Gayrimenkul almaya bütçesi yetmeyen ve sertifika düzenlenmiş bir projeden Gayrimenkul Sertifikası toplayan bir yatırımcının ileride elde ettiği karla hedefine ulaşması mümkünken, üretici içinde finansman sağlanmış olur. Bu tip yatırım enstrümanlarının, gayrimenkul piyasasındaki üreticilerin daha şeffaf ve doğru işler yapmasını sağlayacaktır. Her sertifika oluşturup satmak isteyen üretici Borsaya kote bir üretim yapacağı için şeffaf bir bilanço ile hareket etmek zorunda olacaktır. Hem üreticiler hemde yatırımcı için ileride daha kaliteli işler ortaya çıkacağı kesin.

Yatırımcı gerçek ve büyük karı aslında sertifikasını satın aldığı projenin bitiminde, TOKİ’nin yapacağı değerleme ve sonrasında gerçekleşecek olan açık arttırmada elde edilecek satışa göre alacak. Bu sebeple öngörülü bir yatırım yapılması gerekir. Bir projenin ortalama yapım süresinin 18 ile 30 ay olduğunu baz alırsak, bugünün fiyatlarının bölge dinamiklerine, satış ivmesine göre 1,5 – 2 sene sonra nerede olacağını tahmin etmek gerekir.

Gayrimenkul Sertifikası yatırımı yapılırken dikkat edilmesi gerekenler,

Projenin konumu,

Bu lokasyondaki yakın projeler ve ulaşım imkanları,

Projenin büyüklüğü,Satış fiyatları,

Üreticinin marka değeri,

Üreticinin önceki pazarlama satış faaliyet başarısı.

Umarız ki sistem yatırımcı tarafından rağbet görür ve hızlanır. Yurt dışı kaynaklı likidite bu kanalla Türkiye’ye daha hızlı ulaşabilir.

Gayrimenkul Sertifikası hakkında geniş bilgi almak için bu web sitesini inceleyebilirsiniz. http://gayrimenkuldesertifika.com/

 

Ender AYDOĞDU